Nadmierna potliwość – jak sobie z nią poradzić?

Zjawisko wytwarzania przez ludzki organizm potu jest zjawiskiem nie tylko naturalnym, ale także koniecznym dla naszego przetrwania. Bywa jednak tak, że ciało produkuje go zbyt dużo. Wówczas staje on na drodze naszej karierze i życiu towarzyskiemu, stając się przyczyną poważnego dyskomfortu. Dlaczego i w jakim celu się pocimy? Jakie są przyczyny wzmożonej produkcji potu i jak sobie z tym zjawiskiem skutecznie poradzić? Oto wszystko, co musicie na ten temat wiedzieć.

Dlaczego i po co się pocimy?

Jak zapewne większość z nas pamięta z lekcji biologii – człowiek jest istotą stałocieplną. Oznacza to, że może utrzymywać względnie stałą temperaturę ciała pomimo zmian temperatury otaczającego go powietrza. Oczywiście organizm nie da rady utrzymać stałej ciepłoty w warunkach bardzo niskiej lub bardzo wysokiej temperatury – wychładza się lub przegrzewa.

Mechanizm utrzymania stałej temperatury ciała nazywa się termoregulacją. A jednym z narzędzi tego mechanizmu jest właśnie pot, którego wytwarzanie ma zapobiegać przegrzaniu się organizmu w czasie narażenia na działanie wysokiej temperatury.

Produkowany przez gruczoły pot skutecznie odprowadza ciepło z organizmu do środowiska dzięki zjawisku parowania. Dlatego też w czasie upałów lub wzmożonego wysiłku fizycznego pocimy się więcej, natomiast zimą lub w czasie odpoczynku – prawie wcale.

Ale pot ma jeszcze jedno zadanie, o którym zwykle nie wiemy lub nie pamiętamy. Jest bowiem nośnikiem feromonów, czyli substancji zapachowych służących do komunikacji, przywabiania partnerów, pomagają nawiązywać więzi lub przeciwnie – odstraszają przeciwników. Ich wpływ na nasze życie jest silniejszy, niż mogłoby się wydawać.

Gruczoły potowe w ciele człowieka

Pot jest wydzieliną gruczołów potowych znajdujących się w skórze. Wyróżniamy dwa rodzaje gruczołów potowych:

  • gruczoły ekrynowe – mają swoje ujścia bezpośrednio na powierzchni skóry i dość równomiernie w niej rozmieszczonych. Wyjątek stanowią tu podeszwy stóp oraz wewnętrzne powierzchnie dłoni, które zawierają ich więcej, podczas gdy nie występują one wcale na wargach sromowych, żołędzi prącia oraz wargach,
  • gruczoły apokrynowe – ich ujścia łączą się z mieszkami włosowymi, a ich czynność rozpoczyna się w okresie dojrzewania płciowego. Najwięcej mamy ich pod pachami, w okolicach narządów płciowych i na powiekach, a ich wydzielina ma specyficzny zapach.

Poza wodą pot zawiera także zbędne produkty przemian metabolicznych, do których należą mocznik, amoniak, kwas moczowy i fizjologiczny roztwór NaCL.

Czynniki powodujące nadmierną potliwość

O dolegliwości tej mówimy wtedy, gdy ilość produkowanego przez naszą skórę potu jest niewspółmiernie duża w stosunku do bodźca i niezależna od temperatury. Bezpośrednią przyczyną takiego stanu rzeczy jest wzmożona aktywność gruczołów potowych. Ale co je mobilizuje do tej pracy?

Proces pocenia się jest regulowany przez czynność układu nerwowego i endokrynnego. Dlatego też pierwszą grupą schorzeń, które mogą powodować zaburzenia, są zaburzenia czynności wydzielania hormonów. Należą do nich cukrzyca, nadczynność tarczycy czy hipoglikemia.

Nadpotliwość może być także wywołana zaburzeniami pracy samego układu nerwowego, a także chorobami metabolicznymi. Należy także pamiętać, że problem ten towarzyszy procesowi dojrzewania, menopauzy oraz andropauzy, kiedy to w organizmie zachodzi szereg fundamentalnych zmian hormonalnych. Częściej nadmiernie pocą się także osoby otyłe i stosujące dietę opartą o wysoko przetworzone produkty.

Ale ze zjawiskiem tym możemy mieć także do czynienia w sytuacjach stresowych, na przykład przed ważnym egzaminem czy spotkaniem z klientem, w wyniku wzmożonego wysiłku fizycznego czy w czasie poważnej infekcji, której towarzyszy wysoka gorączka. Ostatnia przyczyna takiego stanu rzeczy to kwestie genetyczne.

Jak walczyć z nadmiernym poceniem się?

Nadmierne pocenie się jest poważnym problemem. Mokre plamy pod pachami, na plecach i kołnierzyku koszuli nie wyglądają estetycznie, a szybki rozwój bakterii w tych miejscach jest przyczyną przykrego zapachu o dużej intensywności. Równie kłopotliwe są wilgotne dłonie oraz stopy. Jak więc można sobie poradzić z tym problemem?

Obecnie mamy możliwość skorzystania z metod dostępnych w domu, a także z zabiegów dostępnych w gabinetach kosmetycznych. Oto ich krótki przegląd.

Antyperspiranty i dezodoranty

Produkty te są powszechnie dostępne w drogeriach, hipermarketach a nawet sklepach osiedlowych. Mają piękne zapachy, a ich producenci zapewniają o ich skuteczności nawet przez 72 godziny. I choć dla osób, które pocą się w stopniu normalnym z pewnością są wystarczające, to jednak nie pomogą osobom cierpiącym na nadpotliwość.

Warto więc je stosować jako codzienny element higieny osobistej, ale nie można spodziewać się, że zlikwidują problem nadpotliwości.

Blokery potu

Blokery potu to grupa produktów, które mają za zadanie czasowe zablokowanie wydzielania potu przez gruczoły. Poza tym mają działanie antybakteryjne, a więc zabezpieczają przed powstawaniem przykrego zapachu. Do grupy tej należą przebadane dermatologicznie spraye, chusteczki i żele do stóp i dłoni.

Jonoforeza

Jest to zabieg przeprowadzany z wykorzystaniem prądu elektrycznego. Znajduje zastosowanie w przypadku nadpotliwości dłoni i stóp, lecz należy powtarzać go co 5 – 7 dni aby utrzymać pożądany efekt.

Toksyna botulinowa

Kiedy zawiodą powyższe sposoby, trzeba zwrócić się o pomoc do kliniki kosmetycznej. Zabieg ostrzykiwania botoksem miejsc, w których nadmiernie się pocimy, może być krokiem w dobrą stronę. Warto bowiem wiedzieć, że botoks używany jest nie tylko do korygowania kształtu i wielkości ust czy modelowania owalu twarzy, ale także właśnie do blokowania czynności gruczołów potowych.

Iniekcja toksyny botulinowej działa niezwykle skutecznie, a zabieg jest całkowicie bezbolesny i bezpieczny. Należy powtarzać go co 3 – 6 miesięcy

Należy nadmienić, że w leczeniu nadpotliwości pomocne może się okazać utrzymanie prawidłowej wagi ciała poprzez regularne ćwiczenia fizyczne oraz prawidłową, zbilansowaną dietę opartą o świeże warzywa i owoce, nieprzetworzone kasze, ryż i chude mięso z pewnego źródła.

Z problemem nadmiernego pocenia się można sobie skutecznie poradzić. W tym celu jednak należy najpierw dokładnie poznać przyczynę takiego stanu rzeczy. Ewentualne leczenie farmakologiczne będzie skuteczniejsze, jeżeli skorzystamy z nowoczesnych metod dostępnych w gabinecie kosmetycznym, ale na ostrzykiwanie botoksem może zdecydować się każda osoba zmagająca się z problemem nadpotliwości.